Verdiepingsweekend krijgskunst
13 & 14 mei 2012


Uit het onderricht tijdens het weekend:

De onvoorspelbare werking van karma zorgt voor twee soorten aanvallen: verleiding [tedere hand] en bedreiging [gebalde vuist]. In dit verband is een passage over "geesten" bruikbaar uit een boek van Reb Anderson [The third turning of the wheel; wisdom of the Samdhinirmocana sutra. Berkeley 2012, p. 20]:

'Boeddha's gezelschap [de soetra opent met een beschrijving van plek en gezelschap, als metafoor voor Boeddha's bewustzijn] bestaat, naast allerlei andere wezens, uit mensen en niet-mensen. Met die laatsten worden "geesten" bedoeld: wezens die "dependently co-arise" [op een afhankelijke manier meeverschijnen] als er een ervaring is die we niet volledig leven.

Als er iets krachtigs gebeurt en we ervaren het niet volledig, dan kan dit een conditie zijn voor het verschijnen ["arise"] van een geest van die ervaring. Bijvoorbeeld in meditatie, als je niet in overgave oefent, is er de ruimte voor de schim (voorgevoel, notie, schrikbeeld) van een niet doorleefde oefening. Zo worden we 'bezocht' (geplaagd) door onze geschiedenis ["haunted by history"]: de geschiedenis van de momenten die we niet ten volle leefden.'

 


Friso

Verbonden in volheid.
Tijdens de rit naar Hasselt vroeg ik aan mezelf wat er nu nodig was, wat er te doen was, waar het nu om ging.

Wat wil ik nu echt? Drijven blijven op wat zich zoal aandient, daar waar nodig de door mij vereiste aanpassingen aanbrengen, zodat het voor mij aangenaam blijft, of me voegen naar wetmatigheid en geen inbreng meer toestaan door een eigen scriptschrijver? Hier moet vroeg of laat een definitieve keuze in gemaakt zijn, wil het kloppen, wil het afgelopen zijn met speling. En dit gebeurde tot nu toe op het meest subtiele persoonsniveau, met ongekende snelheid en slimmigheid.

Als de keuze gemaakt is, gaan alle poorten open voor de echtheid die het onderricht aanreikt. Er zal niet langer een terug kantelen naar sleutelwerk, scriptwijzigingen, rolverdelingen geaccepteerd worden. Alleen een me voegen naar de waarheid, helderheid is nog van het meest wezenlijke belang.

Het begrip 'continuïteit' diende zich aan. Als een alomvattend iets dat de vaak gevoelde leemte kon vullen. Continuïteit geeft geen gelegenheid om te stoppen. Er kan geen pauze gemaakt worden waardoor een gat valt.
In zo een gat ontstaat splitsing, denken treedt op, be(ver)oordeling ligt op de loer, evaluatie volgt, dualiteit ontstaat, ik en het (de) andere is zo gestold.
Beoordeling heeft te maken met mijn zelf-beelding; hoe is het nu volgens mij en hoe zou het moeten zijn? Deze zelfverbeelding is boetseerwerk van een gekoesterd denkbeeld, stagnatie ontstaat en volheid is weg.

Is het al helder genoeg? Kan het nog helderder? Opletten! Geen genoegen nemen met “ouwe kroam” omdat deze zo bekend is, zo gemakkelijk te hanteren is, zo voor de hand ligt. Antenne richten op  heldere, betrouwbare echtheid.

Continuïteit (schepping in voortdurende actie) laat geen gaten vallen - er is voortdurende vulling.
Die vulling is aandacht, beleving, bewustzijn. Als ik niets zelf invul, niet op de mat, niet in zintuiglijke impulsen, niet in opkomende gedachten, niet in interactie met de wereld, dan blijft de vulling continu intact en blijkt alles 'vanzelf' te draaien. Beter dan ik het kan doen, beter dan ik kan bedenken, beter dan ik zelf.
Continuüm is universum. Ik blijkt niet nodig, ik speelt alleen een bijrol en mag figureren in het grote toneel.

Ik maakte mijn eigen toneel en speelde daarin de hoofdrol. Saaie voorstelling, dat blijkt nu.
Als ik mijn best doe mag ik mee blijven spelen in het sterrenspel. Vreemd en onthand als er geen draaiboek voor handen is...
Maar het grote goddelijke spel is onvoorstelbaar en daarom niet te bevatten. Ik laat me maar spelen en kan zo genieten in het spel en blijk dan ook nog eens van speler naar spel zelf te schuiven.
Verdwijnende marionet wordt zo …

opmerkzame dwaas
kantelt langzaam aan alles
continue helder


Birgitta

Na de gezamenlijke lunch vroeg Ad naar onze verwachtingen van het weekend, m.a.w. waarom ben je gekomen. Vrede bewaren, continue verbinding en onvoorwaardelijkheid werden de insteek. De tijd nemen om dit te onderzoeken is nodig om voldoende helderheid te hebben en niet zomaar wat te gaan doen. Als je meteen de mat op stapt zonder helderheid over je intentie, dan is de kans groot dat je vanuit je kleine veldje, een particulier lichaam, gaat werken. Maar we kunnen alleen goed werken vanuit een ruime, open, innerlijke beleving. Voelen dat er geen ander is, dat alles wat verschijnt jijzelf bent, dat je één groot veld bent. Hemel en aarde verbinden, noemt Osensei dat.

De tijd nemen voor een juiste visie dus. En voor oefeningen die helpen openen en de beleving verruimen, zoals adem- en klankoefening, inleving, voorstelling (laten verschijnen in de geest). Het fijne van zo'n weekend is dat daar alle tijd voor is. Je mag er helemaal in zakken. Alleen al daardoor ontstaat een beleving van continuïteit, voel je dat het mogelijk is. En steeds ga je alleen maar uit van je potentieel, eigenlijk van de vrede of de rust die heerst en die jij bent; alle zelf-beoordelingen worden ontkracht door het steeds weer herinnerd worden aan eenheid. Je hoeft je dus niet op je kop te geven of aan te sporen wanneer je ziet hoe eenheid je thuis is en je onvoorwaardelijk daaraan overgeeft.

Heel leerzaam voor mij was onder andere de inlevingsoefening, waarbij ik in de huid van een ander mocht kruipen, en moest leren daarin neutraal waar te nemen. Dat legt goed bloot wat hartswerking is en waar oordeelsvorming begint. De oefening om als één lichaam te bewegen wanneer je wordt aangevallen was een leerzame herinnering aan het belang van globale (eigenlijk ook: neutrale) waarneming.

De wetmatigheden van het universum houden nergens op, maar zijn overal werkzaam. Als ik me daardoor laat bewegen, is er geen scheiding tussen hemel en aarde. Waar ik klein word, heb ik de wetmatigheden uit het oog verloren en ben ik weer als klein veldje gaan opereren. En zo kom ik dan onverwacht uit bij de kreet die Ad in het begin opschreef en waarvan ik nu pas de kracht voel door de ervaring van dit weekend:

'oefenen is opereren in wetmatigheid'


Landau

De training begint met de vraag: hoe benut ik deze mogelijkheid zo goed mogelijk? Het is de vraag naar hoe je het leven betekenisvol kunt laten zijn vertaald naar dit moment. Zeer terecht dus dat hij regelmatig bij trainingen gesteld wordt. Ik kan mezelf geen werkelijke dharmabeoefenaar noemen als ik er geen (gevoelsmatig) antwoord op heb; het oefenen blijft zwak zolang er geen helder besef is van een motief, van de reden waarom ik oefen.

Mijn interesse ligt in het belichamen van diepe menselijkheid: wat is dat en hoe vindt dat plaats? Wat is vrij zijn van condities, wat is mijn hartsintentie? Als het hier en nu afgelopen is met persoonlijke invulling, wat gebeurt er dan?

Ik schrijf deze impressie niet voor jou. Al jouw meningen, oordelen en spooksels over mij laten mij op bestaansniveau nu even koud. Ik schrijf deze impressie ter bevordering van waarheid zoals die in mij en alles actief is. Ik ga niet meer op zoek naar vervulling in een illusoire wereld waarin ik allerlei andersoortig bestaan veronderstel. Ik ga niet meer op zoek.

Ik voel dat waarheid bestaat en dat is genoeg. Ik wil ontdekken wat ik ben. Ik wil ontdekken hoe dat wat ik ben beweegt, hoe wat ik ben leeft. Ik kies ervoor om mij met hart en ziel te wijden aan het tot bloei komen van mijn diepste potentieel.

Dat er nog restanten blindheid in mijn systeem zitten neem ik nu voor lief, want mijn geloof en vertrouwen in goedheid zijn gegroeid voorbij persoonlijke twijfel. Ook onder druk heb ik de moed om te oefenen; de intentie is gevestigd om innerlijkheid definitief te dienen. Voor zover het ooit een keuze was, is die nu gemaakt.

Tijdens het overleg waarmee het weekend opende werd de volgende toelichting gegeven:

  • continuïteit is een aanduiding van eindkwaliteit
  • helderheid (getoetst en al) leidt tot continuïteit
  • kiezen (bewust en juist) leidt tot helderheid.

Helderheid ontstaat met het maken van een grondkeuze; waar sta ik voor, waar geloof ik in?
Uiteraard is deze keuze onvoorwaardelijk; waar ik uiteindelijk voor kies is mij meer waard dan het redden van het vege lijf als het er op aan komt. Ik hoef echter niet te wachten op het fysieke sterven om dat te kunnen belichamen; nu is dat al mogelijk. Het maken van de grondkeuze berust op inzicht dat is opgedaan met name door eigen ervaring, maar ook door bestudering van en identificatie met onderricht en leraren.

De onrust van egoïsme zal niet stoppen voordat definitief gekozen is voor de dharma als grootste gezagsfactor. Ik ben zelf lang blijven hangen in de blindheid dat door eigen inspanning het ego op te lossen is. Het is verleidelijk om dit te denken omdat de persoonlijke omgeving zo vertrouwd voelt. Maar uiteindelijk zag ik in dat al mijn inspanningen geen enkel succes hadden. Niet één poging van het ego om vervulling te vinden heeft een positief resultaat behaald. In dat opzicht heeft het ego een 100% mislukkingspercentage. Wanneer dit langzaam aan duidelijk wordt, is de dharma inmiddels voelbaar genoeg aanwezig om als betrouwbaar, alternatief oriëntatiepunt te gaan fungeren.

De keuze voor de oriëntatie naar de dharma zal in de praktijk worden getoetst op allerlei manieren.
Wanneer de keuze kloppend voelt geeft dit duidelijkheid omtrent de juistheid van de gemaakte keuze. Duidelijkheid is de voorwaarde waaruit continuïteit voortvloeit.

Continuïteit zelf is geen keuze, maar een heilzaam gevolg ervan. Het is niet iets dat als zodanig beleefd kan worden. Daardoor loopt het ook het risico om een abstracte term te blijven, een ideaal waarvan de werkelijke betekenis niet goed begrepen wordt. Daarom is het belangrijk om de intentie (keuzebesef) te blijven voeden en visie te blijven verhelderen totdat - en ook nadat! - de grondkeuze gemaakt is.


Remy

Een verdiepingsweekend krijgskunst met 'mezelf zijn' als ingang.
Mezelf zijn is 'niets hoeven' hoor ik.
Jazeker, dat klinkt ok, maar hoe doe ik dat?

Als ik ook hoor dat meditatie aanwezig zijn is, vóór alle naam- en betekenisgeving, dan vind ik daar vermoedelijk het antwoord op wie ik ben. Ik zal er op moeten vertrouwen dat ik door het oefenen en dus het toelaten van alles, vanzelf gesmeed wordt richting het meest pure wat ik ben.
Volledig mezelf.

Het beoefenen van krijgskunst gaat er in eerste instantie over om te leren om innerlijk vredig te zijn.
Alleen zo wordt het mogelijk om in harmonie te opereren en alle verschijningen te beantwoorden op een vredige manier.
Als innerlijkheid hetzelfde als waarheid is, dan is dat de richting waarop ik mijn kompas zet.


Jean-Paul

In het begin van een verdiepingsweekend voel ik soms wat weerstand om mee te gaan met het innemen van een perspectief of het wekken van een intentie zoals dat dan wordt genoemd. O, sorry hét perspectief of dé intentie - want het moet wel duidelijk zijn dat er maar één juist perspectief is, nl. het grootste of meest fundamentele. Ik krijg er eerlijk gezegd koppijn van. Mijn bovenkamer blokkeert bij zoveel inspanning om te proberen te begrijpen wat hier nu bedoeld wordt.

Inmiddels ben ik wel getraind om dit voor lief te nemen, de insteek van de leraar niet direct ter discussie te stellen en mijn tegenzin te wijten aan mijn eigen blindheid. Want ik ben hier immers toch om iets te leren en dan heeft het geen zin om het aangereikte materiaal linea recta de prullenmand in te mikken als het me even niet bevalt. En dat is maar goed ook. Want gaandeweg wordt er wel degelijk iets blootgelegd.

Tijdens een verdiepingsweekend gebeurt precies dàt: je verdiept. En soms is het dan niet direct duidelijk waar je terecht komt, want verdiepen betekent voor mij ook je op onbekend terrein begeven en oog krijgen voor (universele) wetmatigheden die niet direct aan de oppervlakte liggen, maar wel degelijk actief zijn.
Op voorhand had zich geen thema bij mij aangediend voor dit weekend, behalve dat ik zojuist de Ashtavakra Gita had binnengekregen waarin op eenvoudige en indringende wijze “het Hart van Bewustzijn” (The Heart of Awareness) wordt bezongen. Het was dus even schakelen naar de concreetheid van Krijgskunst.

Wat me concreet heeft geholpen is dat tijdens het weekend het besef is gewekt dat het definitief vestigen van de juiste intentie een voorwaarde is voor continuïteit. Dat je eerst definitief ja moet zeggen tegen innerlijkheid, dat je er definitief voor moet kiezen voordat het echt voor je kan gaan werken, voordat het zichzelf verheldert (openbaart) en een continue en daarmee ook betrouwbare kwaliteit krijgt.
Een bewuste intentie zorgt ervoor dat je steeds op de juiste manier opnieuw kunt beginnen, dat het niet vaag blijft, maar heel concreet beoefend en belichaamd kan worden. Dat geldt zowel op de mat als ook in het dagelijks leven.

Een ander aspect dat tijdens het weekend voelbaar werd is de moeite die het kost om je daadwerkelijk in een ander te verplaatsen. Om werkelijk met een neutrale blik naar een ander te kijken en een ander te kunnen zijn. Een oefening die we daarin hebben gedaan maakte voor mij goed het verschil duidelijk tussen een ingekleurde en neutrale blik. Heel kostbaar materiaal als je geïnteresseerd bent (en de waarde ervan inziet) om je echt in een ander te kunnen inleven en in relatie tot krijgskunst om als uitvoerder je aanvaller of partner (uke) optimaal te kunnen bedienen.

Neutraliteit zorgt er ook voor dat je onbevangen blijft. Dat er alles in je veld kan verschijnen, goedheid, kwaadaardigheid of neutraliteit en dat je de juiste respons kunt laten ontstaan. Dat vraagt veel vertrouwen en zeker ook oefening om op natuurlijke wijze om te gaan met alles waar je mee te maken hebt. De dojo voelt hierin als een betrouwbare en gezekerde oefenplek om de werking van je geest te exploreren.

Tijdens de training is het steeds beter mogelijk om de gaten die ik tegenkom, de momenten van hapering en onvermogen, niet te veroordelen, niet te classificeren (als zwakheid), maar ook neutraler te bezien, vreugdevoller te verwelkomen als mogelijkheden tot verdieping en verfijning. Sowieso was het, ook nu weer, een hartverwarmende tendens van het verdiepingsweekend, dat gaandeweg alles steeds meer samenvloeit zonder zijn zelfstandigheid te verliezen. Die zelfstandigheid en eenheid beleven, dat is echt genieten zonder te genieten.  

Osensei zegt in The Heart of Aikido: "Martial art is prayer." Dat zegt misschien iets over de beleving en diepgang van zijn beoefening en over de potentie van Aikido voor ons.

Ad en mede-deelnemers, dank je wel.



Citaat van Osensei, gebruikt tijdens het weekendoverleg:

In zekere zin zijn krijgstechnieken een vorm van gebed. [1]
Op het hoogste niveau van spiritualiteit moet gebed krijgskunst zijn: onoverwinnelijk en onweerstaanbaar.
Gebed zuivert de wereld; gebeden kunnen fungeren als vredestechnieken.
Gebed is licht en warmte [wijsheid en liefde].

Morihei Ueshiba: The heart of Aikido. London 2010, p. 59 en 47

[1] In de zin van lofprijzing, bevestiging, verbondenheid. Gebed is op de eerste plaats expressie van wijsheid en liefde, niet altijd een verzoek om hulp. Meditatie is woordloos gebed, directe beleving van volheid.